چاپ دیجیتال

چاپ دیجیتال، به طور کلی، شیوه‌ای از چاپ است که در آن اسناد دیجیتال به محصولات چاپی تبدیل می‌شوند. این نوع چاپ غالباً برای چاپ در تیراژ کم استفاده می‌شود و هزینه بیشتری دارد.

چاپ دیجیتال کتاب با چاپ کتاب دیجیتال متفاوت است!

برخی با شنیدن عبارت «چاپ دیجیتال» یا «چاپ دیجیتال کتاب» تصور می‌کنند که منظور گوینده چاپ کتاب به‌صورت الکترونیک است. چاپ دیجیتال کتاب مشخصاً یعنی «چاپ کتاب به صورت دیجیتال» نه انتشار فایل کتاب در بسترهای الکترونیکی.

چاپ دیجیتال کتاب

همان‌طور که پیشتر گفته شد، به تبدیل سند دیجیتال به محصول چاپی چاپ دیجیتال می‌گویند. در چاپ دیجیتال کتاب این سند غالباً یا فایل pdf است یا jpg. بیشتر دستگاه‌هایی که در ایران به چاپ دیجیتال مشغول‌اند از نوع ریکو و کونیکا هستند. درست مانند کار با پرینتر، بعد از باز کردن فایلی که می‌خواهیم آن را دیجیتال چاپ کنیم، پرینت/ چاپ را انجام می‌دهیم. این نوع چاپ در سال‌های اخیر و با توجه به گران‌ شدن ملزومات چاپ و پایین آمدن تیراژ کتاب‌ها بیشتر فراگیر شده است.

مزیت‌های چاپ دیجیتال کتاب

از مزایای مهم چاپ دیجیتال حذف فرایند ظهور زینک و لیتوگرافی است. هر چند که مدت چاپ هرگر با چاپ افست قابل قیاس نیست، اما در چاپ با تیراژ پایین، به‌سرعت می‌توان تعدادی کتاب را برای تحویل آماده کرد.

نکته دیگر امکان ویرایش سند است. در چاپ دیجیتال با توجه به اینکه هزینه تمام‌شده چاپ یک نسخه تا بی‌نهایت نسخه یکسان است، همواره می‌توان سندها را، اعم از متن یا جلد، ویرایش کرد؛ اما در چاپ افست برای هر ویرایش باید زینک جدید تهیه کرد.

معایب و نقص‌های چاپ دیجیتال کتاب

چاپ دیجیتال کتاب چنان‌که در بادی امر به نظر می‌رسد، ساده و آسان‌یاب نیست. اگر دستگاه‌هایی که با آن کتاب چاپ می‌شود، برای اینکار مناسب نباشند (خصوصاً دستگاهی که جلد کتاب با آن چاپ می‌شود)، حاصل کار چیزی شبیه به کاردستی‌ای کودکانه خواهد بود.

در ایران، اغلب چاپخانه‌ها، از دستگاه‌های آفیس برای چاپ جلد استفاده می‌کنند. این دستگاه با توجه به کارکردی که سازنده برای آن در نظر گرفته است، برای چاپ جلد کتاب و چاپ در تیراژ بالا مناسب نیست، به‌خصوص که به‌سرعت تنظیمات آن به هم می‌خورد و ممکن است رنگ‌ها را با چیزی که در نظر بوده، کاملاً متفاوت چاپ کند.

در چاپخانه نبشته برای چاپ جلد از دستگاهی صنعتی استفاده می‌شود که نمونه آن در چاپخانه‌های تهران برای چاپ کتاب کمتر یافت می‌شود. می‌توانید ثانیه‌هایی از چاپ با این دستگاه را در ویدئوی زیر ببینید:

چاپ افست

چاپ افست نوعی چاپ است که از تماس صفحه‌ای فلزی (اصطلاحاً زینک) با کاغذ یا موادی شبیه به آن حاصل می‌شود. خروجی حاصل از دستگاه چاپ افست از چهار زینک/ چهار رنگی به دست می‌آید که سرنام آنها CMYK است. تمام رنگ‌ها در چاپ افست از این رنگ‌ها یا ترکیب آنها به دست می‌آید.

چاپ افست کتاب

بر خلاف چاپ دیجیتال کتاب که تنوع کیفیت کتاب چاپ‌شده با دستگاه‌های مختلف بسیار زیاد و محسوس است، در چاپ افست، این اختلاف چندان مشهود نیست. کتاب‌ها، غالباً یا تک‌رنگ (با استفاده از یک زینک و مرکب) یا دورنگ (با استفاده از دو زینک و مرکب) و یا چهاررنگ (با استفاده از چهار زینک و مرکب) چاپ می‌شوند.

تفاوت قیمت چاپ دیجیتال کتاب و چاپ افست

بسته به قیمت زینک، مرکب و تونر، در سال‌های اخیر محاسبه میزان مقرون‌به‌صرفه بودن چاپ کتاب دیجیتال و افست نسبت به یکدیگر متفاوت بوده است. در ماه‌های اخیر هزینه تمام‌شده چاپ یک جلد کتاب به‌شیوه افست در تعداد بیش از ۵۰۰ نسخه ارزان‌تر از چاپ آن به صورت دیجیتال بوده است. طبعاً، با توجه به شرایط، این نسبت ممکن است به‌سرعت تغییر کند.

تفاوت کیفیت چاپ افست و دیجیتال

چاپ دیجیتال، جز در موارد نادر و با دستگاه‌های پیشرفته صنعتی، به‌سختی با چاپ افست قابل رقابت است. این موضوع در چاپ کتاب و به‌خصوص چاپ جلد کتاب محسوس‌تر است. بیشتر چاپخانه‌ها برای چاپ جلد کتاب از دستگاه‌های آفیس استفاده می‌کنند و کیفیت آن چندان مطلوب نیست. در چاپخانه نبشته جلد کتاب‌ها با دستگاه صنعتی چاپ می‌شود که نحوه کارکرد آن در ویدئوی دیگری در سایت قرار گرفته است.

نمونه چاپ با دستگاه افست

در ادامه ویدئوی کوتاهی از چاپ با دستگاه افست آورده شده است. با این دستگاه، با توجه به دو برجی که دارد، می‌توان چاپ تک‌رنگ یا چاپ دورنگ انجام داد. (البته ویدئوی زیر از «چاپ کتاب» تهیه نشده است.)

در تعیین تعداد صفحات کتاب در قطع مورد نظر و محاسبه هزینه چاپ کتاب، مهم‌ترین نکته این است که:

نرم‌افزار ورد (word) به صورت پیش‌فرض هر سند جدید را در قطع رحلی یا A4 تنظیم می‌کند.

با فرض اینکه اندازه فونت انتخاب‌شده استاندارد و فاصله بین سطرها از یک بیشتر نباشد، بعد از تبدیل کتاب به قطع رقعی تعداد صفحات دو برابر و بعد از تبدیل آن به وزیری بین ۲۵ تا ۴۰ درصد به آن افزوده خواهد شد. در محاسبه هزینه چاپ کتاب و استفاده از بخش تخمین هزینه به این نکته دقت کنید.

می‌توانید برای تغییر استاندارد ابعاد کتاب از ویدئوی زیر استفاده کنید: