- م. انقلاب، خ. کارگر جنوبی، ک. مهدی‌زاده، پ. ۲۷، واحد ۱۹ (لطفاً پیش از تشریف‌فرمایی تماس بگیرید.)
اغلب، کسانی به تبدیل پایان نامه به کتاب اقدام می‌کنند که به امتیاز آن در مصاحبه‌های شغلی و کاری یا رتبه‌بندی نیاز دارند. معمولاً در اطلاعیه‌ای که برای رتبه‌بندی و احراز امتیازات صادر می‌شود، داشتن تألیف از مواردی است که برای دریافت و اخذ امتیاز ذکر شده است. البته باید همواره دو نکته را در نظر داشت؛ نخست اینکه صرف داشتن چیزی که شبیه به کتابِ جاپ و صحافی شده باشد، نمی‌تواند صاحب آن را به امتیاز مورد نظر برساند. کتاب در درجه اول باید از نظر گرافیکی (طراحی جلد و صفحه‌آرایی) و چاپ و صحافی قابل دفاع باشد تا بررس و ممیز آن را به بررسی محتوای آن ترغیب کند. دوم اینکه، باید در نظر داشت، برای کسب امتیاز کامل، گاهی در برخی رتبه‌بندی‌ها تعداد صفحات کتاب و تعداد نویسندگان اثر تأثیر مستقیم دارد. ممکن است کتابی با صفحات کمتر از تعدادی مشخص یا دارای چند نویسنده هیچ امتیازی کسب نکند. پیش از هر اقدامی نکات یادشده را در نظر داشته باشید.
از انگیزه‌های دیگری که موجب اقدام برای تبدیل پایان نامه به کتاب می‌شود، فراهم کردن امکان استفاده و دسترس تعداد بیشتری از متقاضیان به مطالب و محتوای کتاب است. با توجه به اینکه دسترس به مطالب پایاننامهها و مراجعه به دانشگاه‌ها ساده نیست و با محدودیت‌هایی مواجه است، انتشار حاصل پژوهش‌ها و تحقیقات در قالب کتاب می‌تواند برای جامعه علمی مفید باشد. البته بهتر است مطالب پایاننامه با اصلاحاتی که مناسب انتشار در قالب کتاب است منتشر شود.
در تبدیل پایاننامه به کتاب شیوه‌های متفاوتی برگزیده می‌شود. گاهی پژوهشگر با مشورت با استادان خود به این نتیجه می‌رسد که تمام مطالب مندرج در پایاننامه را در کتاب تکرار کند و جز تغییر جزئی در چند عبارت، ساختار و مطالب پایاننامه را تغییر ندهد. البته این شیوه، شیوه چندان مناسب و مقبولی نیست. باید توجه داشت که هر اثر در هر قالب برای چه منظوری و با چه مخاطبانی عرضه می‌شود و اقتضائات آن مخاطب چیست. بخش‌هایی از پایاننامه مانند پرسش‌های پژوهش، فرضیه‌ها، پیشینه و روش تحقیق به آن صورت مفصل و مطول نیازی نیست که در کتاب و برای مخاطب کتاب آورده شود.
اولین نکته در تغییرات لازم پیش از چاپ کتاب، تغییر عنوان پایاننامه است. در سال‌های اخیر اقبال به تحصیلات تکمیلی سبب شده پایاننامهها و رساله‌ها به مباحث جزئی‌تری بپردازند و این جزئی شدن پژوهش‌ها موجب طولانی‌شدن عناوین پایاننامهها شده. در عناوین پایاننامهها عباراتی مانند «با نظر به …»، «با تأکید بر …» و … مواردی از این دست فراوان دیده می‌شوند که به‌ندرت در عناوین کتاب‌ها به کار می‌روند.
اغلب پایاننامهها در ۵ فصل سامان می‌یابند؛ کلیات پژوهش، مبانی نظری و پیشینه پژوهش، روش‌شناسی، تجزیه‌وتحلیل، و بحث و نتیجه‌گیری. برخی معتقدند پیش از چاپ کتاب باید مطالب مندرج در فصل اول پایاننامه که بسط‌‌یافته پروپوزال است، با زبان دیگری تحت عنوان مقدمه کتاب درج شود. آنها بر این باورند که با حذف فرضیه، سؤالات پژوهش و مواردی از این دست، انسجام مطالب از بین می‌رود؛ زیرا در انتها به پرسش‌های مطرح‌شده پاسخ داده شده است و حذف آن معقول نمی‌نماید.
بعضی دیگر پیش از تبدیل پایاننامه به کتاب، بیان مسئله و تعاریف را به فصل دوم و پس از مقدمه منتقل می‌کنند و بقیه مطالب فصل اول را حذف می‌کنند. به‌این‌ترتیب یک فصل از مطالب کتاب کم می‌شود.
در کنار تمام این تغییرات، بعضی ارجاع درون‌متنی را در کتاب جایز نمی‌دانند و معتقدند باید ارجاعات در پانوشت یا پی‌نوشت کتاب درج شود. همچنین عبارت‌های «پایاننامه»، «تحقیق»، «پژوهش» و «نتیجه‌گیری» اغلب تغییر می‌کنند و به معادل‌های مناسب‌تری تبدیل می‌شوند.
گاهی لازم است پس از اعمال تغییرات در محتوای پایاننامه برخی مطالب فصل‌ها به‌تفصیل بیشتری نگاشته شود یا حتی فصل یا فصولی به مطالب کتاب افزوده گردد.
